Bạn đang cảm thấy kích thích và nóng rát vì bị khô mắt? Cùng tìm hiểu top 5 nguyên nhân gây khô mắt và các biện pháp đơn giản có thể làm để giảm tình trạng bệnh khô mắt nhé.

Tình trạng khô mắt là gì?

Nước mắt là chất cực kỳ cần thiết để bảo vệ nhãn cầu mắt và thị lực của bạn. Khi bạn chớp mắt, nước mắt sẽ được trải đều trên bề mặt nhãn cầu giúp bôi trơn bề mặt nhãn cầu, làm giảm khô mắt và nguy cơ nhiễm khuẩn mắt, giúp rửa trôi các dị vật lạ có trong mắt và là cách cơ thể vệ sinh tự nhiên cho bề mặt giác mạc, kết mạc luôn phẳng, sạch sẽ. 

Bệnh khô mắt xảy ra do mất cân bằng giữa bài tiết nước mắt và mất nước mắt bao gồm:

• Số lượng nước mắt được bài tiết ra không đủ: Nước mắt được tiết từ các tuyến trong và quanh mi mắt. Số lượng nước mắt được tiết ra sẽ giảm dần theo tuổi, do các bệnh lý của mắt và toàn thân hoặc do tác dụng phụ của một số loại thuốc. Các điều kiện về môi trường như gió hay hanh khô cũng làm giảm nhiều số lượng nước mắt vì hơi nước mất nhanh, dẫn đến mắt bị khô.
• Chất lượng nước mắt kém, không tốt: Nước mắt của chúng ta gồm có tổng cộng 3 lớp: lớp mỡ, lớp nước và lớp nhầy. Mỗi lớp sẽ đảm nhiệm một chức năng khác nhau trong việc bảo vệ và nuôi dưỡng bề mặt của nhãn cầu. Lớp mỡ phẳng giúp hạn chế sự bốc hơi nước của lớp nước, trong khi lớp nhầy sẽ giúp dàn phẳng đều nước mắt khắp bề mặt giác mạc. Nếu nước mắt bị bốc hơi nhanh quá hoặc dàn không phẳng đều trên giác mạc sẽ gây ra triệu chứng bệnh khô mắt.

Ngoài ra một số bệnh gây nên sự xáo trộn ở lớp nhờn và lớp nhầy, cũng sẽ có thể gây ra triệu chứng khô mắt. Ví dụ như các bệnh lý như viêm bờ mi hay trứng cá đỏ gây ngăn cản lớp nhầy sản xuất nước.

Hình ảnh khô mắt gây đỏ mắt

Triệu chứng khô mắt thường gặp là câu hỏi mà nhiều bạn đọc thắc mắc. Người bệnh bị khô mắt thường có cảm giác đôi mắt nóng rát, bị kích thích, khô, mệt mỏi. Một số biểu hiện khác của bệnh khô mắt là nhìn mờ sau khi chớp mắt, nước mắt chảy liên tục, có nhiều ghèn trắng ở 2 hốc mắt. Những người bị bệnh khô mắt thường có một số triệu chứng sau:

• Cảm giác đôi mắt bị khô rát, cộm như có cát
• Mắt nóng hoặc đỏ
• Thường dễ bị chảy nước mắt
• Bị giảm thị lực, nhìn mờ hơn bình thường.

Khi bị khô mắt nặng lên có thể sẽ gây tổn thương cho cả bề mặt nhãn cầu và giảm thị lực của bệnh nhân.

Top 5 nguyên nhân gây khô mắt

 Lão hoá, tuổi cao

Quá trình lão hóa tự nhiên là một trong những nguyên nhân chính khiến mắt mất khả năng sản xuất nước mắt đầy đủ. Thông thường, người già từ 65 tuổi trở lên sẽ bắt đầu xuất hiện triệu chứng bệnh khô mắt.

Do điều kiện môi trường

Môi trường khô hanh, không khí ô nhiễm và ánh sáng màn hình có thể góp phần làm tăng nguy cơ bị khô mắt. Tiếp xúc với khói thuốc lá trực tiếp cũng là một trong những nguyên nhân gây khô mắt.

Sử dụng thiết bị điện tử

Mắt liên tục tiếp xúc với màn hình điện tử như máy tính, điện thoại và máy tính bảng có thể làm giảm sản xuất nước mắt. Đặc biệt, khi làm việc trong khoảng thời gian dài hoặc quá tập trung không chớp mắt thường xuyên cũng có thể gây ra bệnh khô mắt.

Mỏi mắt do làm việc với máy tính quá nhiều

Sức khoẻ của mắt, toàn thân và thuốc

Một số vấn đề sinh lý, bệnh lý toàn cơ thể và tại mắt cùng với thuốc có thể ảnh hưởng đến trình trạng khô mắt như:

• Nhiều bệnh tự miễn như Sjogren’s và viêm khớp dạng thấp đều có thể ảnh hưởng đến sự bài tiết nước mắt. Các bệnh lý liên quan chuyển hoá toàn cơ thể như tổn thương tuyến giáp, đái tháo đường cũng có thể gây khô mắt
• Các bệnh lý tại mắt có thể là nguyên nhân gây khô mắt như: bệnh lý viêm nhiễm ở mi mắt, ở bề mặt nhãn cầu hoặc các bất thường tại mi mắt (lật mi, hở mi)
• Thay đổi hormone cũng có thể là nguyên nhân gây khô mắt, đặc biệt ở nữ giới khi thay đổi hormone mỗi tháng, khi mang thai hoặc sử dụng thuốc tránh thai, và thời kỳ mãn kinh
• Một số loại thuốc cũng có thể gây khô mắt như: Sử dụng các thuốc kháng histamine, thuốc cho bệnh tăng huyết áp, thuốc giảm đau và chống viêm có thể làm giảm số lượng nước mắt được tiết ra.

Các yếu tố thuận lợi khác

Sử dụng kính, đặc biệt là kính áp tròng trong thời gian dài cũng là yếu tố phổ biến gây khô mắt. Một số phẫu thuật trên bề mặt giác mạc, kết mạc như phẫu thuật Lasik, phẫu thuật Phaco…cũng có thể là nguyên nhân gây khô mắt tăng lên.

Làm sao để giảm tình trạng khô mắt

Nước mắt nhân tạo

Sử dụng nước mắt nhân tạo hoặc dung dịch bôi trơn bề mặt mắt: Trong một số trường hợp cần thiết, cần sử dụng nước mắt nhân tạo hoặc dung dịch bôi trơn bề mặt để giảm khô mắt. Nhưng cần lưu ý, không nên lạm dụng quá nhiều làm ảnh hưởng đến sự điều chỉnh tiết nước mắt tự nhiên, tránh để mắt bạn phụ thuộc vào nước mắt nhân tạo và các dung dịch bôi trơn.

Hình ảnh nhỏ nước mắt nhân tạo ngừa khô mắt

Chườm ấm, massage mi mắt

Chườm ấm và massage nhẹ giúp thư giãn mắt, tăng tuần hoàn máu quanh mắt và kích thích sản xuất nước mắt tự nhiên.

Thay đổi thói quen

Để giảm các triệu chứng của bệnh khô mắt, một số thói quen bạn cần thay đổi như: 

• Tập cho mình thói quen nháy mắt chậm rãi và đều đặn (khoảng 12-18 lần/phút) giúp nước mắt được dàn đều, làm ẩm giác mạc
• Cố gắng giảm thời gian tiếp xúc với thiết bị điện tử, thay vào đó có thể thay bằng các hoạt động giải trí như đọc sách, vẽ tranh, tham gia các hoạt động ngoài trời
• Hãy nhớ chớp mắt thường xuyên khi đọc sách hoặc sử dụng điện thoại, máy tính trong thời gian dài. Cần cho mắt có thời gian nghỉ ngơi với quy tắc 20-20-20. Tức là cứ sau 20 phút nhìn vào màn hình các thiết bị điện tử như điện thoại hoặc máy tính, bạn hãy rời mắt ra khỏi các thiết bị này và nhìn vào một điểm cố định cách xa khoảng 20 feet (khoảng 6m) trong vòng 20 giây.

Nếu bạn phát hiện các vấn đề bất thường về mắt, hoặc khi các triệu chứng khô mắt trở nên kéo dài và nghiêm trọng hơn, bạn cần đến các cơ sở bệnh viện hoặc phòng khám mắt uy tín để thăm khám và có sự hướng dẫn tốt nhất từ các bác sĩ chuyên khoa. Chăm sóc đôi mắt vô cùng cần thiết, không chỉ là duy trì sự thoải mái cho mắt mà còn bảo vệ thị lực của bạn. Hãy cẩn thận chăm sóc đôi mắt của bạn khoẻ mạnh hơn ngay từ hôm nay.