Viêm giác mạc chấm nông có thể xa lạ với nhiều người. Cùng bác sĩ tìm hiểu viêm giác mạc chấm nông là gì và những nguyên nhân nào có thể gây ra bệnh. 

Hình ảnh mắt bị viêm giác mạc chấm nông

Viêm giác mạc chấm nông là gì?

Viêm giác mạc chấm nông (viêm giác mạc đốm) là tình trạng viêm nhiễm ở giác mạc do nhiều nguyên nhân khác nhau làm tổn thương lớp biểu mô dạng chấm li ti màu trắng xám trên bề mặt giác mạc

Viêm giác giác mạc chấm nông là tổn thương không đặc hiệu có thể gặp ở giai đoạn sớm của nhiều bệnh về giác mạc, biểu hiện bởi nhiều chấm nhỏ màu trắng xám, nổi trên bề mặt giác mạc. Đó là những tế bào biểu mô giác mạc bị viêm, sưng phù. Vị trí chấm nông trên giác mạc có thể phần nào gợi ý nguyên nhân gây bệnh. Chấm nông xuất hiện ở phần cực trên giác mạc trong viêm mùa xuân, viêm kết mạc rìa nông hoặc đeo kính tiếp xúc không phù hợp. Trong trường hợp khô mắt hay giảm cảm giác giác mạc hoặc mắt bị tiếp xúc với ánh nắng mặt trời nhiều sẽ thường xuất hiện chấm nông ở khoảng giác mạc giữa khe mi. Chấm nông ở vùng phía dưới giác mạc thường thấy trong trường hợp bệnh bờ mi dưới, giác mạc hở do nhiều nguyên nhân hoặc độc tính của thuốc nhỏ mắt. 

Tùy theo môi nguyên nhân có biểu hiện triệu chứng nặng nhẹ của viêm giác mạc chấm nông khác mạc khác nhau. Nhiều trường hợp, người bệnh phải đối mặt với nguy cơ tái mắc nhiều lần. Nhìn chung biểu hiện của viêm giác mạc như sau:

• Đỏ mắt có xu hướng đỏ viền quanh giác mạc lan ra ngoài;
• Chảy nước mắt, nhạy cảm với ánh sáng khiến bệnh nhân kích thích khó chịu;
• Thị lực giảm nhẹ, người bệnh cảm thấy có các đốm mờ trong thị trường nhìn. 

Viêm giác mạc chấm nông nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể tiến triển nặng, tạo điều kiện bội nhiễm nhiều vi khuẩn, nấm. Đến lúc đó, giác mạc có thể có ổ loét, áp xe đọng mủ màu trắng, vàng hoặc xanh. 

Tình trạng đỏ mắt khi viêm giác mạc

Nguyên nhân viêm giác mạc chấm nông

Virus là nguyên nhân hay gây ra viêm giác mạc chấm nông. Trong đó, adenovirus là loại điển hình gây viêm kết mạc hay còn gọi là đau mắt đỏ. Bệnh thường không nguy hiểm và có thể tự khỏi sau vài ngày. Virus herpes sơ nhiễm ở mắt thường xuất hiện ở trẻ em từ 6 tháng đến 5 tuổi, ít khi biểu hiện nặng toàn thân mà chủ yếu ở da mi và kết mạc mắt, bệnh ít khi lan vào giác mạc nhưng nếu không được chăm sóc và điều trị tốt giác mạc sẽ bị viêm chấm nông, ở một số người các chấm nông có thể liên kết lại tạo thành loét giác mạc hình cành cây, hoặc hình bản đồ, nặng hơn và khó điều trị hơn. 

Khô mắt là là khi màng nước mắt dưỡng ẩm không được giữ liên tục. Bình thường, màng nước mắt này được duy trì bởi động tác chớp mắt. Các bất thường về mắt như hở mi mắt, mắt nhắm không kín trong liệt thần kinh mặt ngoại biên cũng làm khô mắt. Ngoài ra, làm việc trong môi trường quá nóng khiến màng nước mắt nhanh khô, hay làm việc trong môi trường tiếp xúc nhiều với tia cực tím cũng là nguyên nhân gây viêm giác mạc chấm nông. 

Yếu tố dị ứng gây viêm kết mạc tái đi tái lại nhiều lần để lại các tổn thương li ti  trên giác mạc. Tương tự bệnh viêm bờ mi cũng vậy. Các biểu hiện viêm nhiễm cấu trúc xung quanh giác mạc đều có thể dẫn đến viêm giác mạc chấm nông.

Các vi chấn thương nhỏ vào mắt như bụi, đất cát, các mạt sắt bắn vào mắt nếu làm trong nghề hàn, hoặc đeo kính áp tròng trong thời gian dài cũng là các nguyên nhân gây viêm giác mạc. 

Hướng điều trị viêm giác mạc chấm nông

Tùy theo từng nguyên nhân, mức độ bệnh mà có các biện pháp điều trị khác nhau, thời gian khỏi bệnh nhanh hay lâu cũng tùy thuộc vào đáp ứng của từng người. 

Những trường hợp biểu hiện nhẹ, không do nhiễm trùng như xước nhẹ, có thể tự khỏi sau một tuần. Nếu do khô mắt hay tia cực tím, người bệnh có thể được tư vấn sử dụng thuốc nhỏ mắt nhân tạo, thuốc mỡ tra mắt để chủ động cung cấp độ ẩm cho giác mạc vừa có tác dụng điều trị  vừa có thể dùng lâu dài để phòng nguy cơ mắc bệnh.

Bệnh do virus Adenovirus thường không cần điều trị đặc hiệu, bệnh có thể hồi phục trong 3 tuần. Tuy nhiên Herpes thì thường tái phát, tiến triển nặng hơn và để lại di chứng. Thuốc chống virus đặc hiệu phối hợp với corticoid. Việc điều trị kịp thời sẽ chữa khỏi 95% các trường hợp trong thời gian nhanh hơn và giảm thiểu khả năng tái phát virus.

Viêm giác mạc chấm nông có bội nhiễm vi khuẩn thì dùng thuốc kháng sinh. Nếu sau điều trị một tuần mà tổn thương không thay đổi, dần hình thành ổ loét cần nghĩ đến khả năng vi khuẩn kháng thuốc và nên chọn loại thuốc theo kháng sinh đồ hoặc nạo bỏ ổ loét. 

Sử dụng thuốc nhỏ mắt phù hợp để điều trị

Cần lưu ý bất kỳ loại thuốc vào được dùng trực tiếp nhỏ lên mắt hoặc điều trị gián tiếp qua đường toàn thân đều phải được kê đơn và dùng dưới sự theo dõi của bác sĩ. Việc tự ý dùng thuốc hoặc sử dụng không đủ thời gian hoặc dùng  thời gian quá dài đều ảnh hưởng đến mắt. Đặc biệt là kháng sinh và corticoid là hai loại thuốc nếu không dùng đúng chỉ định sẽ gây tác dụng phụ. 

Những biện pháp phòng ngừa chung viêm giác mạc chấm nông

Những biện pháp phòng ngừa chung sau đây giúp bạn phòng ngừa bệnh: 

• Đeo kính khi môi trường bụi, ô nhiễm tránh dị vật gây chấn thương;
• Giữ vệ sinh tay, thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, tránh dùng tay dụi mắt;
• Vệ sinh bờ mi sạch sẽ đặc biệt đối với phụ nữ hay trang điểm, các hạt phấn rất dễ bay vào mắt, và làm bít tắc các lỗ thoát của tuyến ở bờ mi. Chính vì thế, bạn cần tẩy trang sạch sẽ vùng mí mắt, bờ mi để tránh nguy cơ viêm giác mạc chấm nông;
• Dinh dưỡng cho mắt: dùng các thực phẩm có chứa nhiều vitamin bổ cho mắt, hoặc tra dầu A và uống vitamin A, C, B2;
• Sử dụng kính áp tròng đúng cách, vệ sinh sạch sẽ.

Hình ảnh bác sĩ khám mắt tại vivision kid

Tùy nguyên nhân mà bệnh có phương pháp điều trị và theo dõi khác nhau. Khuyến cáo  người bệnh khi có triệu chứng của viêm giác mạc chấm nông nên được thăm khám và điều trị theo phác đồ của bác sĩ, không tự ý điều trị, không nghe theo những bài chữa bệnh dân gian làm nặng thêm bệnh, biến chứng giảm thị lực thậm chí mất thị lực không thể hồi phục.